Waardig programma voor herdenking 70 jaar bevrijding
STEENBERGEN/WELBERG – Het kan en zal niemand ontgaan de komende weken: de herdenking van het feit dat onze regio 70 jaar geleden – met name door Canadese troepen in de Slag om de Schelde – werd bevrijd van de Duitse bezetting. De bevrijding van Steenbergen en bijhorende kernen wordt, vooral dankzij de inspanningen van de Stichting Bevrijdingsmonument Welberg, in het bijzonder herdacht in het eerste weekeinde van volgende maand.
In aanloop daar naartoe worden met medewerking van Kunstforum de etalages van Kaaistraat 41 en Grote Kerkstraat 6 tijdelijk ingericht als ‘oorlogsmuseum’.
De daadwerkelijke herdenkingsactiviteiten beginnen zaterdag 1 november met een, zonder enige twijfel interessante en boeiende serie lezingen in gemeenschapshuis De Vaert, waar eerst het nieuwe Jaarboek van heemkundekring De Steenen Kamer ten doop wordt gehouden, dat ook volledig in het teken van de bevrijding staat. Aansluitend verzorgt Frans van Eekelen – auteur van het eerder dit jaar verschenen boek ‘De vloek van de zeemeerminnen; Steenbergen, een stad met geschiedenis’ – een lezing over het Steenbergs verzet.
Professor Martien de Jong
Vervolgens komt niemand minder dan de oorspronkelijk uit Steenbergen afkomstige professor Martien de Jong aan het woord. De gerenommeerde neerlandicus, emeritus-hoogleraar aan de universiteit van Namen, geeft op geheel eigen wijze uiting aan zijn beleving van de bevrijding. Tot besluit gaat oorlogs-geschiedschrijver Robert Catsburg uit Welberg gedetailleerd in op de strijd die zich begin november 1944 rond het kerkdorp afspeelde.
Hierbij lieten 57 jonge Canadese soldaten het leven en vielen, in onze directe omgeving, ruim tachtig dodelijke burgerslachtoffers te betreuren. Met name Welberg en Dinteloord werden zwaar getroffen.
De muzikale omlijsting van de gratis toegankelijke lezingen berust bij Jong Volharding. Het programma duurt tot 17.00 uur, na afloop kunnen de bezoekers nog blijven om met elkaar na te praten.
Canadese delegatie
Zondag 2 november komt er een delegatie van minimaal een dozijn Canadezen naar Welberg en Steenbergen om de herdenkingsplechtigheden die dan op de rol staan bij te wonen. Onderofficier Kent Griffith alsmede ere-kolonel Makuch en zijn echtgenote vertegenwoordigen het Algonquin Regiment. Kolonel Richard Diem en zijn wederhelft zijn aanwezig namens het Lake Superior Regiment. Namens de South Alberta’s is de weduwe van de begin dit jaar overleden Danny McLeod te gast. Haar man was tot op hoge leeftijd nauw betrokken bij de herdenkingen in West-Brabant.
Stirling-boom
Tot het gezelschap behoren verder nog leden van het Steenbergse gemeentebestuur, onder wie in ieder geval burgemeester Joseph Vos en wethouder Cor van Geel, afgevaardigden van de Canadese ambassade in Nederland, en niet te vergeten Sandy O’Grady-Stirling; de dochter van Major Keith Stirling heeft een Canadese esdoorn gedoneerd aan Welberg, ter nagedachtenis aan de opoffering van alle Canadese militairen en in het bijzonder natuurlijk haar vader, die op 1 november 1944 in de tuintjes achter de Hoogstraat in handen van de Duitsers viel. Hij overleed vervolgens in gevangenschap. Het esdoornblad dat elke herfst bovendien dieprood kleurt, doet automatisch denken aan Canada. Aan de voet van de boom, die wordt geplant in de Corneliusstraat, komt een herinneringsplaquette. Sandy O’Grady-Stirling en haar dochter zullen bij de officiële ‘onthulling’, om 13.00 uur, een korte toespraak houden.
Vlaggenparade bij monument
Iedereen is bij voornoemde gelegenheid van harte welkom en dat geldt ook voor de herdenkingsceremonie met kransleggingen, die vanaf 13.30 uur plaatsvindt bij het bevrijdingsmonument aan de Canadezenweg. De Nederlandse tak van de Royal Canadian Legion, die de belangen van veteranen behartigt, verzorgt hierbij een vlaggenparade en tot slot van de ceremonie wordt de klok – traditiegetrouwd – door zoveel mogelijk aanwezigen geluid.
Plaquettes in gemeentehuis
Om 14.30 uur begint vervolgens een bijeenkomst, waarbij de originele plaquettes van het Welbergse bevrijdingsmonument een nieuwe plek krijgen in de ontvangsthal van het gemeentehuis. Uit het oogpunt van diefstalpreventie, zijn de bronzen plaquettes bij de het monument eerder al vervangen door plastic reproducties. De originelen stonden tot nu toe in de Corneliuskerk, maar die wordt in november gesloten.
Belangstellenden voor dit programma-onderdeel kunnen zich nog aanmelden, maar moeten dan wel zo snel mogelijk contact opnemen met Angelo Somers (0167-562399) of Piet Smout (0167-566726).
Het herdenkingsweekeinde wordt vanaf 15.30 uur in de Corneliuskerk afgesloten met het eerste Bevrijdingsconcert van mannenkoor ABS, m.m.v. Harmonie Amicitia, toneelvereniging Tavenu, de ‘Andrew-sisters’ van Myra Ceti en Robert Catsburg.
Klaprozen
Stichting Bevrijdingsmonument Welberg gaat bij alle activiteiten op 1 en 2 november bovendien zakjes klaprozenzaad uitdelen, met de bedoeling dat er – net als bij de klok in de Canadezenweg – voortaan elk jaar rond 4 en 5 mei op zoveel mogelijk plaatsen in de gemeente Steenbergen een rode gloed ontstaat, ter voortdurende herinnering aan de oorlog, de bevrijding en de gevallenen. De organisatie hoopt dat haar initiatief navolging krijgt in de wijde regio.
Markeringspunten Liberation Route
De 70ste herdenking van de bevrijding krijgt verder een permanent karakter dankzij de Canadion Liberation Route, die zich door heel het West-Brabantse land kronkelt en prima op de fiets te volgen is. De aftrap hiervan wordt 26 oktober gegeven in Ossendrecht en medio december komen er ook drie informatie- en markeringspunten in de gemeente Steenbergen te staan. Om precies te zijn: nabij het oorlogsmonument in Dinteloord, vanwege de vele burgerslachtoffers die hier bij het bombardement van 4 november 1944 vielen. In de Kapelaan Kockstraat, in verband met gruwelijke de moord op de naamgever van deze straat en de gevangenneming alhier van meerdere, onfortuinlijke Canadese vrijheidsstrijders. En op de hoek van de Hoogstraat/Moerstraatseweg, ter blijvende herinnering aan het leed van alle burgers van Steenbergen.
Liberation Tour
Het uitgebreide programma van alle activiteiten in de (Brabantse Wal-)regio rondom 70 jaar Bevrijding is te vinden op http://www.canadays.nl
Een herdenkingsevenement dat velen vast niet zullen willen missen, is de bevrijdingstoertocht op zaterdag 25 oktober, met meer dan 100 legervoertuigen uit de Tweede Wereldoorlog. Deze Liberation Tour komt via Oost-Vlaanderen, Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Beveland naar West-Brabant en wordt vanaf 16.00 uur in het centrum van Bergen op Zoom afgesloten met een groots defilé.
