Burgemeester Saskia Bolten zit niet stil in een hoekje
STEENBERGEN – ‘Never waste a good crisis’. Verspil nooit een goede crisis. Een gevleugelde uitspraak van de Amerikaanse econoom Milton Friedman, die wat Saskia Bolten betreft ook opgeld gaat doen in Steenbergen. Als burgemeester met verlof moet zij zich noodgedwongen op de vlakte houden over de bestuurlijke problemen bij de gemeente, maar in afwachting van de bevindingen van haar waarnemer zit Bolten zeker niet stil. ,,Ik hou intussen mijn kennis en netwerk op peil.’’
,,Ik lees veel en het enige echte voordeel is dat ik nu meer tijd heb voor familiecontacten. Sinds ik met verlof ben, heb ik nog geen verjaardag of ‘ziekenbezoek’ overgeslagen. Maar het voelt niet goed om niks te kunnen doen voor de gemeenschap die ik in mijn hart heb gesloten en naar uit de acties blijkt, wederzijds.’’
Nadat op 19 december zes van de negen raadsfracties het vertrouwen in de burgemeester opzegden, is Saskia Bolten naar eigen zeggen niet in een gat gevallen. ,,Daar was ik wel even bang voor. De volgende dag heb ik een uur lang met m’n jas aan op de bank gezeten, voordat ik het kon opbrengen naar de supermarkt te gaan. Maar ik moest wel. Op 21 december is Jan-Willem (haar partner, red.) namelijk jarig en dan kook ik altijd tien liter erwtensoep.’’
Ruggensteun
Ze ging dus toch de deur uit en het inslaan van de benodigde ingrediënten nam maar liefst twee uur in beslag. ,,Iedereen sprak me aan en iedereen was even lief. ‘Hou vol’, ‘niet weggaan’, klonk het van alle kanten. En zo gaat het nog steeds, in winkels, op straat en met carnaval. De manier waarop we worden aangesproken, geeft ons bijzonder veel ruggensteun.’’
Lange werkdagen, het bezoeken van activiteiten in de weekends en zeven dagen per week 24 uur per dag beschikbaar zijn voor eventuele noodsituaties; zo zag het leven van Saskia Bolten er tot 2,5 maand geleden uit. ,,Je hoort vaak dat mensen ziek of depressief worden als ze dan ineens thuis komen te zitten, of in een hoekje gaan zitten kniezen. Gelukkig is me dat niet overkomen. We wonen hier bovendien erg naar ons zin en ik ‘verstop’ me niet, nee.’’
Verantwoordelijkheid
Naar omstandigheden maakt ze het goed. In afwachting van de bevindingen van haar waarnemer, volgt Saskia Bolten onder meer cursussen en seminars, vooral over onderwerpen zoals ‘eigen kracht’ en ‘eigen verantwoordelijkheid’ en ‘burgerparticipatie’ en dan in het bijzonder het dilemma waarmee gemeentebesturen in het hele land worstelen: de keuze die ze voortdurend moeten maken tussen bemoeien en afstand houden. Moet een gemeente mensen op hun verantwoordelijkheden wijzen of vertrouwen op de mensen en de verantwoordelijkheid aan hen laten?
Ingewikkeldheden van het burgemeestersambt
Ook haar favoriete boeken gaan over de relatie tussen overheid en burgers. ‘Publieke werken’ van Thomas Rosenboom bijvoorbeeld over een vioolbouwer, die in de krant leest dat er op de plaats van zijn huis een groot hotel gebouwd gaat worden.
Met veel aandacht las ze opnieuw ‘En dan ben je burgemeester’, geschreven door Mirjam van ’t Veld, in 2008 de jongste vrouwelijke burgemeester van Nederland. Een boek dat de ingewikkeldheden van het burgemeestersambt belicht. ‘Als een burgemeester van start gaat, kan hij of zij van tevoren niet op alle fronten overzien of zijn/haar persoonlijke bagage goed aansluit op de nieuwe verantwoordelijkheden en werkzaamheden…’ staat er in de beschrijving.
Koning van Katoren
Herkenning vond ze eveneens in ‘De koning van Katoren’, een (kinder)boek van Jan Terlouw. Een sprookje met een ironische ondertoon, over een jongen die van de ministerraad een reeks moeilijke opdrachten krijgt om koning van Katoren te worden en daarvoor te rade gaat bij burgemeesters van het fictieve land. ,,Zij hebben vaak al lang een oplossing voor het probleem bedacht, maar daarvoor nog geen gehoor gevonden bij hun medebestuurders. Zo moet hij schuifelende kerkgebouwen stilzetten. Dat doet hij door ze naar één plek te laten komen en in elkaar te laten schuiven. Een metafoor voor het bewerkstelligen van verbinding in de samenleving.’’
,,Een goede band realiseren tussen de gemeente en de maatschappij, dat was en is mijn missie,’’ vervolgt Bolten. ,,Meer met mensen samendoen, betrokkenheid tonen. Wel uitgaan van de eigen kracht van eenieder, maar ook behulpzaam zijn.’’
Glazen huis
Op uitnodiging van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters sprak Bolten onlangs een gezelschap van aankomende burgemeesters toe, die ze uit eigen ervaring deelgenoot kon maken van de problemen waar je tegenaan kunt lopen in het ambt dat zij ambiëren. ,,Het is best lastig om je zelf te blijven. Ik ben vrij snel ingeburgerd geraakt, maar je hebt toch te maken met een nieuwe omgeving. Je zit in een glazen huis. Iedereen kijkt naar wat jij en je partner doen.’’
,,En men bespreekt dat met elkaar. Soms hoor je dan wat terug, en krijg je de gelegenheid dingen in hun verband te laten zien. Andere keren zijn er stille verwachtingen die jijzelf niet te weten komt, maar vele anderen wel. Dat is jammer, want je wilt mensen niet ergeren als je dat laten kunt. Je kunt mensen alleen met elkaar verbinden en zorgen voor een kruisbestuiving als je kan uitgaan van de sterke kanten van iedereen: van inwoners, vrijwilligers, ondernemers, ambtenaren en bestuurders.’’
Geen spijt
Spijt van haar sollicitatie en benoeming in de gemeente Steenbergen heeft ze helemaal niet. En van het feit dat haar verklaring over de gemeentelijke organisatie uitlekte? ,,Het was nooit de bedoeling dat die zou uitlekken. Het was een ongepolijst verhaal dat als basis zou dienen voor een functioneringsgesprek met de Commissaris van de Koning. Het had nooit in verkeerde handen mogen vallen. Als ik ergens wel spijt van heb, is het dat ik – ondanks mijn openheid – te weinig individuele gesprekken heb gevoerd met wethouders, raadsleden en ambtenaren. Daardoor had misschien een deel van de huidige problemen afgewend kunnen worden.’’
Foto: Bewoners steken hun mening over de bestuurscrisis/burgemeesterskwestie niet onder stoelen of banken, zo bleek zelfs tijdens carnaval.
